تعریف
اختلال شخصیت ضد اجتماعی، نوعی اختلال شخصیت است که در آن فرد نمی‌تواند با موازین اجتماعی سازگار شود و در قبال رفتارهایش احساس گناه و اضطراب ندارد.
علائم
1 ) ناتوانی در سازش با هنجارهای اجتماعی مرتبط با رفتارهای قانونی، که با انجام مکرر اعمالی مشخص می شود که زمینه بازداشت شدن فرد را فراهم می کنند.
2 ) فریبکاری که با دروغگویی مکرر، استفاده از نامهای مستعار یا کلاهبرداری از دیگران برای منفعت شخصی یا لذت مشخص می شود.
3 ) تکانشی بودن یا ناتوانی در برنامه ریزی برای آینده
4 ) تحریک پذیری و پرخاشگری که با نزاع و حمله های بدنی مکرر مشخص می شود.
5 ) بی پروایی و بی ملاحظه بودن نسبت به امنیت خود یا دیگران
6 ) مسئولیت ناپذیری دایم که با ناتوانی مکرر در حفظ رفتار شغلی ثابت یا بازپرداخت تعهدهای مالی مشخص می شود.
7 ) عدم پشیمانی که با بی تفاوتی و یا دلیل تراشی برای آزار یا دزدیدن اموال دیگران یا بد رفتاری با آنها مشخص می شود.
شیوع
شيوع كلي اختلال شخصيت ضداجتماعي در نمونه هاي جامعه تقريباً 3% در مردان و حدود 1% در زنان است. برآوردهاي مربوط به شيوع در موقعيتهاي باليني، بسته به خصوصيات بارز جامعههايي كه از آنها نمونهگيري به عمل آمده، از 3% تا 30% متغير است. ميزان بالاتری از شیوع این اختلال در افراد دارای سوء مصرف مواد و یا زندانیانی که درگیری های قانوني داشته اند، دیده می شود.
علل
عامل وراثت: ديدگاه بيولوژيكي اعتقاد دارد كه وراثت، عامل مهمي در شكل‌گيري اختلالات شخصيت است. اساس اين ادعا مطالعاتي است كه بر روي دوقلوها و در محيط‌هاي يكسان انجام شده است. تربیت /شیوه فرزندپروری خشن و نامناسب افراد مبتلا به شخصیت ضد اجتماعی اغلب به خانواده‌هایی تعلق دارند که با محرومیت هیجانی، روش‌های انضباطی خشن و بی ثباتی مشخص می‌شوند و علاوه بر این، رفتارهای والدین نیز ضد اجتماعی بوده است.
عوامل زيستي: تحقيقات نشان داده است كه افراد ضداجتماعي و به‌ويژه آنهايي كه پرخاشگري و تكانش‌گري بيشتري دارند، از فعاليت كمتر سروتونين برخوردار هستند، چرا كه پرخاشگري و تكانش‌گري به خودي خود نيز با ميزان سروتونين پايين رابطه دارند. برخي ديگر از مطالعات به عملكرد ناقص لب‌هاي پيشاني در افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعي اشاره كرده‌اند؛ زيرا لب‌هاي پيشاني در برنامه‌ريزي و اجراي استراتژي‌هاي مبتني بر واقعيت و تجربه ويژگي‌هايي از قبيل دودلي و قضاوت نقش دارند
درمان:
رواندرمانی: شخصیت ضد اجتماعی وقتی خود را در میان افراد همسان می بیند فقدان انگیزه برای تغییر یافتن در آنان تحلیل می رود. شاید به همین علت است که گروه خودیاری بیشتر از زندان و بیمارستان روانی برای آنان مفید بوده است.
درمان داروئی:
درمان داروئی برای کاهش علائم ناتوان کننده نظیر اضطراب، افسردگی یا خشم مورد استفاده قرار می گیرد، اما چون این بیماران غالبا سوء مصرف دارو داشته اند، تجویز داروها باید با احتیاط صورت گیرد. در بيماراني كه علائم اختلال بيش‌فعالي (ADHD) را دارند، مي‌توان از محرك‌هاي رواني مانند متل فنیدات (ريتالين) استفاده نمود. رفتارهاي تكانشي اين بيماران را با داروهاي ضدتشنج (همانند كاربامازپين و والپروات) كنترل مي‌كنند. همچنين به منظور كاهش پرخاشگري اين بيماران از آنتاگونيست‌هاي گيرنده بتاآدرنرژيك استفاده مي‌كنند.