روان- جراحي
روان جراحي شامل ايجاد تغييراتي در مغز به كمك جراحي است كه هدف از انجام آن كاهش علائم آن دسته از بيماران روانپزشكي است كه شديدا بدحال بوده و تاكنون به درمانهاي معمول پاسخ مناسب و کافی ندادهاند. به كمك روشهاي روان جراحي در نواحي مشخصي از مغز ضايعه ايجاد ميشود. از اين روش در درمان اختلالات عصبي از قبيل صرع و اختلال درد مزمن نيز استفاده ميكنند. سابقه اين نوع عمل جراحي به سال 1935 باز ميگردد.
رويكرد روان- جراحي براي درمان اختلالات رواني، اخيرا بار ديگر مورد توجه قرار گرفته است. اين تمايل دوباره معلول چندين عامل است؛ از جمله بهبود بسيار زيادي كه در روشهاي فني آن پيدا شده كه امكان تخليه دقيق ضايعات را فراهم نموده است، بهتر شدن تشخيصهاي پس از عمل، ارزيابي جامع روانشناختي پيش و پس از عمل. استفاده از این روش توانسته است، هم جمعآوري دادههايي كامل در مورد پيگيري وضعیت بیماران را آسانتر کند و هم به شکل روزافزون اطلاعات زیادی درباره اساس كالبد شناختي عصبي برخي از اختلالات رواني، فراهم کند. كاربرد اصلي روان- جراحي آن است كه اختلال رواني مزمن و ناتوان كنندهاي وجود داشته باشد كه به هيچ درمان ديگري پاسخ نداده باشد و همچنين اختلال مزبور بايد به مدت 5 سال تداوم داشته و در طي اين مدت، انواع روشهاي درماني جايگزين، امتحان شده و موفقیتی بدست نداده باشند. طبق بررسيهاي موجود، نوع مزمن و لاعلاج اختلال افسردگي اساسي و اختلال وسواس جبري، دو اختلالي هستند كه طبق گزارشهاي موجود بيشتر از همه اختلالات ديگر به روان جراحي پاسخ ميدهند. اين روش در درمان اسكيزوفرني كاربردي ندارد و نيز در مورد حملات شيدايي نيز دادههاي يكساني وجود ندارد. اگر بيماران به خوبي انتخاب شده باشند در 50 تا 70 درصد موارد، بهبود چشمگيري با روان- جراحي بدست می آید. حداكثر 3% از بيماران نيز وضعشان بدتر ميشود. بهبوید اغلب تا 1 الی 2 سال پس از روان- جراحي ادامه يافته و پاسخدهي بيماران به رويكردهاي دارويي و رفتاري بيش از زماني خواهد بود كه بيمار هنوز روان جراحي را تجریبه نکرده باشد. حداكثر در 1% از بيماران تشنجهاي بعد از جراحي رخ ميدهد كه با فتنتوئين مهار ميشوند.