شكل‌دهي رفتار

شكل‌دهي رفتار، بر اين اصل اساسي استوار است كه معتقد است تمامي رفتارهاي پيچيده، از تغيير شكل تدريجي رفتارهاي ساده به وجود مي‌آيند. نكته مهمي كه در اين روش بايد به آن توجه كنيم، اين است كه چون رفتار مدنظر، از قبل در فرد وجود نداشته است، بنابراين نمي‌توانيم انتظار داشته باشيم كه در ابتدا رفتار مطلوب و دلخواه رخ دهد تا به تقويت آن بپردازيم. در اين روش ابتدا يكي از رفتارهايی كه تا حدي به رفتار مدنظر شباهت دارد را انتخاب كرده و نقطه آغازين كار را روي آن رفتار متمركز مي‌كنيم. روش شكل‌دهي رفتار بر فن تقويت تفكيكي استوار است(سیف، 1376).
در تقويت تفكيكي يا تفكيك پاسخ ، تغيير دهنده رفتار، صرفا به تقويت بخش‌هايي از رفتار مي‌پردازد كه مفيد و مناسب تشخيص دهد و از طريق تقويت نكردن، ساير رفتارها را خاموش مي‌كند. اين فن در واقع براي اصلاح تصميم پاسخ نامناسب مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بنابراين شكل‌دهي رفتار تازه، با پاسخي آغاز مي‌شود كه از قبل در خزانه رفتار فرد وجود داشته و مستلزم تقويت تفكيكي تغييرات كوچك آن پاسخ در جهت رفتار نهايي است كه سرانجام به آن رفتار مي‌انجامد(سیف، 1376).