ارتباط بين هوش هيجاني و مكانيزم‌‌هاي دفاعي

نويسندگان: دكتر غلامحسين قائدي1، آزاد ثابتي2، دكتر رضا رستمي3، دكتر جمال شمس4
1. استاديار دانشكده پزشكي دانشگاه شاهد
2. دانشجوي كارشناسي ارشد دانشكده روان‌شناسي و علوم تربيتي دانشگاه علامه طباطبائي
3. استاديار دانشكده روان‌شناسي و علوم تربيتي، دانشگاه تهران
4. مركز تحقيقات علوم اعصاب
چكيده
سابقه و اهداف:هوش هيجاني به عنوان توانايي مديريت هيجانات و احساسات نقش مهمي در زندگي و موفقيت افراد دارد. در اين بين مكانيزم‌هاي دفاعي كه به صورت ناهشار صورت مي‌گيرند، هيجانات و در نتيجه مديريت هيجانات را تحت تاثير قرار داده و سطح هوش هيجاني در افراد را دستخوش تغيير مي‌كنند. اين مقاله سعي دارد كه رابطه بين مكانيزم‌هاي دفاعي و هوش هيجاني را مورد بررسي قرار دهد.
روش بررسي: براي بررسي رابطه بين مكانيزم‌هاي دفاعي و هوش هيجاني، نمونه‌اي 300 نفري از دانشجويان( 153 دختر و 147 پسر) دانشگاه شاهد به صورت تصادفي انتخاب شد. سپس پرسش‌نامه سبك دفاعي و مقياس هوش هيجاني بر روي آزمودني‌ها اجرا شد. براي تحليل داده ها از تحليل‌هاي توصيفي، آزمون تي گروه‌هاي مستقل، همبستگي و رگرسيون چندگانه استفاده شد.
بحث و نتيجه‌گيري: يافته‌هاي حاصل از پژوهش نشان داد كه تنها بين سبك‌هاي دفاعي بالغ و نوروتيك با مولفه‌هاي هوش هيجاني رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. بين دو جنس در ابعاد ادراك و تنظيم هيجانات و نمره كلي هوش هيجاني تفاوت معناداري وجود داشت و دختران در اين سه عامل نمرات بالاتري نسبت به پسران كسب كردند. نتايج تحليل رگرسيون نشان داد كه در بين دختران فقط سبك دفاعي بالغ پيش‌بيني‌كننده هوش هيجاني و مولفه‌هايش بود، در حاليكه در پسران علاوه بر سبك دفاعي بالغ، سبك دفاعي نوروتيك نيز هوش‌هيجاني و مولفه‌هايش را پيش‌بيني مي‌كرد. به طور كلي، نتايج نشان داد كه آن دسته از افراد كه از سبك‌هاي دفاعي بالغ و نوروتيك استفاده مي‌كنند،‌ از هوش هيجاني بالاتري برخوردارند.

واژه هاي كليدي: هوش هيجاني، تنظيم هيجاني، ادراك هجاني، بهره‌وري هيجاني، سبك دفاعي بالغ، سبك دفاعي نوروتيك، سبك دفاعي نابالغ.


RELATIONSHIP BETWEEN EMOTIONAL INTELLIGENCE AND DEFENSE MECHANISMS

GHAEDI GH.H.*,SABETI AZAD,ROSTAMI REZA,SHAMS J.
* FACULTY OF MEDICINE, SHAHED UNIVERSITY
Background: Emotional intelligence as an ability to manage feelings and emotions plays an important role in individuals life and his or her success. Defense mechanisms occurring unconsciously can influence the emotions and their management and therefore are likely to change the level of individuals emotional intelligence. The aim of this article was to examine the relation between defense mechanisms and aspects of emotional intelligence.
Materials & Methods: 300 students of Shahed University (147 boys and 153 girls) were included in this study. All students asked to complete Emotional Intelligence scale and Defense Style Questionnaire (DSQ-40). Descriptive analysis, independent samples t test, correlation and multiple regression were used to analysis the data.
Results: Findings revealed that the correlations between mature defense styles and aspects of emotional intelligence and between neurotic defense styles and aspects of emotional intelligence were significant. Significant gender differences were found in emotional Perception, emotional Regulation and total score of emotional intelligence. Results of regression analysis showed that mature defense styles could significantly predict emotional intelligence and its components in girls while mature and neurotic defense styles did that in boys.
Conclusion: In general, individuals who used mature defense styles had higher level of emotional intelligence.

دانلود فایل مطلب